Hafızamız Nasıl Çalışıyor? Hızlı Öğrenme ve Hafıza Teknikleri

Eğitim hayatında, profesyonel iş yaşantısında ve hatta sosyal ilişkilerimizde başarılı olmanın en önemli koşullarından biri güçlü bir hafızaya sahip olmak. Hafıza yani bellek, bireysel zekanın önemli ölçütlerinden biri. LGS ve YKS’de başarıya giden yol Güney Başak VIP Eğitim Kurumları, hızlı öğrenmenizi, belleğinizi güçlendirmenizi sağlayacak taktikleri sizin için derledi.

Sevdiğiniz filmlerin ve dizilerin replikleri, sevdiğiniz yazarın ismi, tatilde gittiğiniz kafenin adı ve sınav öncesinde ezbere bildiğiniz matematik formülleri… Bazen bu kadar küçük şeyler dilinizin ucuna kadar gelse de tam da ihtiyacınız olan anda hatırlayamayabilirsiniz. Bu durum özgüvenimize ve motivasyonumuza zarar verebilir.

Ancak günümüzde doğru teknikleri kullanarak kişinin hafızasını güçlendirmesi mümkün… Peki bu teknikler neler?

Hafıza Nedir? Bir Şeyi Nasıl Hatırlarız?

Hafıza kavramını bilgi, deneyim ve insanları hatırlayabilme yeteneği olarak tanımlayan yaklaşımlar var. Ancak çağdaş yaklaşım hafızanın çağrışımsal süreçlerle öğrenilen veya akılda tutulan şeyleri yeniden üretme ve hatırlama becerisi olduğu yönünde.

Harvard Üniversitesi’nde gerçekleştirilen bir çalışmanın çıktılarına göre hafızanın çalışma yöntemi; kodlama, depolama ve geri çağırma olmak üzere üç aşamadan oluşuyor.

Kodlama

Bilgiyi nasıl edindiğimizi ve anladığımızı açıklayan bu kavram, hatırlama eyleminin başarısı için önemli bir aşama. Kodlanan veriye bir anlam yüklemek o veriyi hatırlamamızı da kolaylaştırıyor.

Depolama

Beynimiz bilgileri ve verileri depolamak için iki farklı alana sahiptir. Bunlar kısa süreli bellek ve uzun süreli bellek alanlarıdır.

Geri Çağırma (Hatırlama)

Geri çağırma süreci öğrendiklerimize nasıl eriştiğimizi anlatır. Bir veriyi öğrendiğimiz anda beynimizde yer alan hipokampus bölgesi o verinin kısa süreli mi yoksa uzun süreli mi belleğe geçeceğine karar veriyor. Beynin o bölgesi fiziksel olarak etkileşime girip uyarıldığında, kurduğu bağlantılar da güçleniyor. Hatırlama evresinde beynimiz aynı noktayı tekrardan uyarıyor. Bu uyarana verdiğimiz tepkinin gücü de hatırlama eyleminin gerçekçilik seviyesini belirliyor.

Hafızanızı Güçlendirmek ve Hızlı Öğrenmek İçin Kullanabileceğiniz 5 Taktik

Öğrenme aşamasında doğru kodlama tekniklerini kullanırsak eğer hipokampus, bu bilgiye daha çok önem verir ve o bilgiyi başka bilgilerle ilişkilendirerek işler. Bu sayede o bilgiyi uzun süreli belleğimize alır ve geri çağırdığımızda kolaylıkla hatırlayabiliriz. Peki ama nasıl?

Kısaltma ve Akrostiş

Esasında bu yöntem Türk eğitim sisteminde sıkça kullanılmaktadır. Hepimizin bildiği Fıstıkçı Şahap tamlaması sert ünsüzleri öğretmek için kullanılan bir çeşit akrostiştir. Siz de öğrenmek istediğiniz şeyleri kısaltıp kodlayarak komik ve akılda kalıcı bir tekerlemeye dönüştürebilirsiniz.

Yazarak Öğrenmeyi Deneyin ve Görsel Hafızanızı Kullanın

Yapılan bazı bilimsel çalışmalar notlarını bilgisayarda alan öğrencilerle kağıda yazan öğrencilerin hatırlama becerileri kıyaslandı. İstisnasız tüm sonuçlar kağıda yazarak not alan öğrencilerin hatırlama konusunda daha başarılı olduğunu gösteriyor. Hem sizi dikkat dağıtacak uyaranlardan koruyan bu yöntem aynı zamanda yazdığınız bilginin fotoğraf hafızanıza da kodlanmasını sağlıyor.

Loci Yöntemi İle Bir Hafıza Sarayı Oluşturun

Hafıza Sarayı yöntemi zihninizde fiziksel bir hafıza sarayı yaratıp, depolamak istediğiniz bilgileri bu alanda çeşitli noktalara yerleştirmenizi tavsiye ediyor. Mesela okula giderken yürüdüğünüz yolu zihninizde canlandırıp, aklınızda kalan noktalara hatırlamak istediğiniz bilgileri yerleştirin. Bu sayede hatırlamanız daha kolay hale gelecek.

Aralıklı Tekrarlama Yöntemini Deneyin

Pratik yapmak, tekrar etmek mükemmelleşmenin ve ustalaşmanın en temel yolu… Bir bilgiyi tekrar ettiğinizde hafızanızda daha kalıcı bir yer aldığını hepiniz fark etmişsinizdir. Öğrenmeniz gereken bilgileri küçük kartlara yazarak gün içerisinde tekrar etmek, hatırlama becerinizi arttıracaktır.

Öğrendiklerinizi Paylaşın ve Kitap Okuyun

Öğrendiğiniz şeyleri başka insanlarla paylaşmak, o bilgiyi soyut bir varlık olmaktan çıkartıp fiziksel bir hatıra haline getiriyor. Bu da o bilginin hatırlanmasını çok daha kolay hale getiriyor. Kitap okumak ise odaklanma, kendini dış uyaranlara kapatma becerinizi arttırıyor

Motivasyonunuzu Güçlü Tutun

Çoğu zaman gün içerisinde yapmamız gereken çalışmalar ve işler konusunda isteksizizdir. Ancak nihai hedefimizi bilir, günlük görevlerimizin de nihai hedefe giden yoldaki basamaklar olduğunun farkında olursak motivasyonumuzu güçlü tutabiliriz. Unutmayın ki bütün zaferlerin anahtarı, insanın kendi tembelliğine karşı kazandığı zaferdir.